Karcinom mokraćne bešike – „mali veliki problem“

Karcinom mokraćne bešike predstavlja abnormalni rast ćelija u sluznici mokraćne bešike.2 Razlikujemo tri najčešća tipa karcinoma mokraćne bešike:2

• Urotelijalni karcinom – takođe poznat kao karcinom tranziciocelularnog epitela, koji se razvija u ćelijama sluznice mokraćne bešike. Daleko je najčešći tip i javlja se kod 90% slučajeva karcinoma mokraćne bešike;

• Skvamocelularni karcinom – nastaje od skvamoznih ćelija, takođe u sluznici mokraćne bešike. Javlja se kod 4% slučajeva;

• Adenokarcinom – takođe nastaje u sluznici mokraćne bešike, ovaj put iz žljezdastih (glandularnih) ćelija. Javlja se kod 2% slučajeva.

Najčešći simptomi karcinoma mokraćne bešike su: krv u urinu, abdominalni bolovi, bolovi u donjem dijelu leđa, iritacija bešike.3,4 

Otprilike kod polovine slučajeva karcinom mokraćne bešike se dijagnostikuje u ranom, nemišićno invazivnom stadijumu (stadijum 0-I),5 što znaći da se ćelije karcinoma nalaze samo u sluznici bešike.6 Kao i sa svim ostalim karcinomima, rana dijagnoza znatno poboljšava ishode liječenja i šanse za preživljavanje.

Približno kod trećine slučajeva dijagnoza se uspostavlja kada se karcinom već proširio dublje u zid bešike, tj. mišićno invazivni stadijum (stadijum II i III).6 U ostalim slučajevima karcinom se detektuje tek u odmaklom stadijumu, kada se već proširio na okolne organe i tkiva5 – metastatski stadijum (stadijum IV).6

Iako se tri četvrtine slučajeva karcinoma mokraćne bešike javljaju kod muškaraca, kod žena se ova vrsta često dijagnostikuje tek u uznapredovalom stadijumu (stadijum III-IV)5. Razlog ovome može biti to što se rani simptomi bolesti često zamijene sa simptomima infekcije mokraćne bešike, koja se češće javlja kod žena.8,9

Sa dijagnozom stadijuma IV karcinoma mokraćne bešike, petogodišnje preživljavanje kod žena je 15%, a kod muškaraca 27%. U suštini, žene imaju niže petogodišnje preživljavanje u poređenju sa muškarcima u svim stadijumima bolesti.7 Ovo pokazuje da postoji jasna potreba za podizanjem svijesti o ranim simptomima karcinoma mokraćne bešike, posebno u ženskoj populaciji.

Konstantna ulaganja u istraživanja biologije tumora i razvijanje i uvođenje kancer imunoterapije donijeli su novu nadu i perspektivu za određeni broj pacijenata koji boluju od karcinoma mokraćne bešike. Nakon 30 godina bez ikakvih inovacija, nadamo se da će kombinacije novih tretmanskih opcija poboljšati život pacijentima s ovim karcinomom.

References

1. Bray et al. Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. Ca Cancer J Clin. 2018;68:394-424.
   
   *Calculation based on Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for bladder cancer, percentage of global incidence attributed to diagnosis in men

2. Cancer.Net. [Internet; cited 2019 April 5]. Available from: 

3. NHS. [Internet; cited 2019 April 5]. Available from: 

4. Fight bladder cancer. [Internet; cited 2019 April 5]. Available from: 

5. National Cancer Institute. [Internet; cited 2019 April 5]. Available from: 

6. Cancer.Net. [Internet; cited 2019 April 5]. Available from: 

7. Dobruch J et al. Gender and Bladder Cancer: A Collaborative Review of Etiology, Biology, and Outcomes. Eur Urol. 2016;69:300-310.

8. Richards K.A et al. Urinary tract infection-like symptom is associated with worse bladder cancer outcomes in the Medicare population: Implications for sex disparities. Int J Urol. 2016;23:42-47.

9. Nicholson, B. D et al. Bladder cancer in women. BMJ. 2014;348:g2171-g2171